Klik hier voor het vervolg van het interview uit het Verkort Jaarverslag
In het afgelopen jaar stak met corona een stevige storm op voor ons fonds. De financiële positie kwam zwaar onder druk te staan. Het hele jaar hield het fonds dan ook rekening met een mogelijke verlaging. Op de laatste dag van het jaar bleef de dekkingsgraad op 87,5% steken. “En de regels zijn streng, dus moesten we een kleine verlaging doorvoeren”, zo zegt bestuurslid Daan Muusers, terwijl hij met ons terugkijkt op een bewogen jaar.
Hoe kijkt het fonds terug op het afgelopen jaar?
“We kunnen wel zeggen dat 2020 een hectisch jaar was. Corona heeft behoorlijk huisgehouden in onze maatschappij en op de financiële markten. Van dat laatste heeft het fonds veel last gehad. De samenleving had met andere uitdagingen te maken. Daarbij is het supermarktpersoneel behoorlijk essentieel gebleken. Zij hebben echt hun stinkende best gedaan zodat iedereen de dagelijkse boodschappen kon blijven doen. Voor het fonds was belangrijk dat de premiebetalingen gewoon doorliepen en wij de pensioenen netjes op tijd konden blijven betalen. En dat is gelukt.”
Hoe kwam het fonds er financieel voor te staan?
“Door corona gingen de beurzen even hard onderuit. Onze beleggingsresultaten over heel 2020 waren goed. Maar het was niet genoeg. De rente kelderde ook en die ging nauwelijks weer omhoog. Hierdoor moesten we veel meer geld in kas hebben om alle pensioenen in de toekomst te kunnen blijven betalen. Al met al eindigde de dekkingsgraad op 87,5%. Dat was te laag. We moesten de pensioenen verlagen.”
Weinig andere fondsen moesten verlagen. Waarom ons fonds wel?
“Ons fonds heeft heel veel jonge mensen, die vaak pas over tientallen jaren pensioen krijgen. Bereken je al die pensioenen voor de toekomst, dan werkt een dalende rente extra hard door. Ook speelt mee dat wij bij Levensmiddelen een relatief goede regeling hebben. Ook die heeft effect op onze financiële positie. Dat maakt dus ook nog een verschil met veel andere fondsen.”
Wanneer is de beslissing om te verlagen genomen?
“De beslissing om te verlagen neem je op één meetmoment, namelijk op de laatste dag van het jaar. Was dat meetmoment met twee maanden verschoven, dan hadden we niet hoeven verlagen.
Dat is het hele frustrerende van meetmomenten en regels. Om in voetbaltermen te spreken: de scheids heeft voor ons eigenlijk twee minuten te vroeg afgefloten. Had hij ons laten doorspelen dan was de bal over de doellijn gerold en hadden we niet hoeven verlagen.”
Hoe houdt het beleid van het fonds rekening met zoveel jonge mensen?
“We proberen de pensioenen mee te laten groeien met stijgende prijzen. Anders koop je straks minder boodschappen met je pensioen. Voor verhoging van de pensioenen moeten we genoeg rendement halen. Met ons beleid willen we vooral de koopkracht op langere termijn goed houden. De keerzijde van dit beleid is dat we de gevolgen van een lage rente extra voelen. Dit risico van tegenwind moeten we op de koop toe nemen.”
Zou het fonds dat beleid niet moeten aanpassen?
“We staan als bestuur eigenlijk aan het roer van een zeilboot. Als je bij zware tegenwind het roer loslaat, dan weet je zeker dat je je doel niet bereikt. We weten ook dat je bij tegenwind met de juiste technieken wel je doel kunt bereiken. Daarom werken we vanuit vakmanschap en houden we vast aan ons beleid. We weten dat dit op de lange termijn klopt voor onze deelnemers.”
Wanneer werd duidelijk dat er misschien verlaagd moest worden?
“Toen aan het begin van de coronacrisis de rente en aandelenbeurzen onderuitgingen, besefte het bestuur dat het die kant op zou kunnen gaan. Je weet dat je op het einde van het jaar een bepaalde dekkingsgraad moet halen. Dan ben je veilig in de haven. Het hele jaar was het spannend of we de haven op tijd zouden halen. Je kunt op het laatste moment zomaar geholpen worden door wind in de rug. Helaas werd de kans daarop steeds kleiner.”
Wanneer werden de deelnemers voorbereid op een mogelijke verlaging?
“We hebben de deelnemers het afgelopen jaar enkele keren laten weten dat het fonds er niet goed genoeg voorstond en dat een verlaging erin zat. In januari 2021 wisten we dat de dekkingsgraad te laag was. Toen hebben we de deelnemers geïnformeerd. We wisten toen nog niet hoe groot de verlaging zou zijn. Dat besluit is in maart dit jaar genomen. Kort daarna hebben we deelnemers per e-mail verteld dat de verlaging 0,85% is. In september 2021 krijgt iedere deelnemer nog een brief waarin staat wat de gevolgen zijn voor zijn of haar eigen pensioen.”
Waren er veel vragen van deelnemers?
“Nee, erg weinig zelfs. Wel hebben we er steeds rekening mee gehouden. We zorgen dat antwoorden makkelijk op de website te vinden zijn. Daarnaast hebben we onze klantenservice goed op de hoogte gebracht, net als de werkgevers. Want die kunnen natuurlijk ook vragen krijgen over dit onderwerp.”
Hoe heeft het bestuur het verlagen ervaren?
“Daar heeft iedereen pijn van in zijn buik gehad. Maar we hebben alle opties op tafel gelegd en zorgvuldig gekeken wat de gevolgen waren voor alle deelnemers en het pensioenfonds. Zo kom je tot een beslissing waar het hele bestuur achter staat.”
Gaat de verlaging het fonds helpen?
“We hebben de verlaging zo klein mogelijk gehouden. Dit gaat het fonds dus maar een heel klein beetje helpen. Of we in de jaren hierna opnieuw moeten verlagen, weten we nog niet. Wel staan we er nu al echt beter voor dan eind 2020. De aandelenbeurzen en de rente zijn inmiddels gestegen. Als dit zo blijft, dan hoeven we aan het einde van het jaar niet opnieuw te verlagen. Maar ik kan geen aanhoudend mooi weer beloven.”
Wat doet het fonds om verdere maatregelen te voorkomen?
“Onze dekkingsgraad stond dit voorjaar ruim boven de 90%. Het uitgangspunt voor dit jaar is dus al beter. En ja, mooi weer zeilt gewoon prettiger dan slecht weer. Ook kijken we opnieuw aandachtig naar het beleggingsbeleid. Dat doen we elke drie jaar. Maar dit jaar kijken we ook hoe dit straks past in het nieuwe pensioenstelsel.”
Hoe heeft het pensioenstelsel gevolgen voor het beleid?
“Je kunt het zo zien: nu spelen we nog voetbal, straks is het hockey. Dus dan gelden er andere spelregels, ander speelveld, kleinere bal, noem maar op. Alvast een kleiner doel neerzetten terwijl je nog aan het voetballen bent, is niet praktisch. We kijken dus rustig wanneer we het beste aanpassingen kunnen doorvoeren om op het nieuwe pensioenstelsel over te stappen. Eind vorig jaar zijn we wel al met de besprekingen begonnen. Dit jaar praten we met de werkgevers- en werknemersorganisaties.”
Hebt u nog wensen voor dit jaar?
“Ik hoop dat we in Nederland met z’n allen zoveel vaccinaties krijgen dat we in de tweede helft van het jaar weer terug kunnen naar een normale maatschappij. En dat de supermarkten het goed blijven doen, dat mensen lol houden in hun werk en dat we niet opnieuw een verlaging hoeven doorvoeren. Ook hoop ik dat we dan al weten wanneer we kunnen overstappen van het voetbalveld naar het hockeyveld.”