Als iémand zicht heeft op veranderingen in onze sector dan is het Patricia Hoogstraaten. Zij is directeur van het Vakcentrum en voor velen het gezicht van de levensmiddelenbranche. Ze behartigt de winkeliersbelangen in Den Haag en Brussel, onderhandelt mee over de cao en is bestuurslid van ons pensioenfonds BPFL. Zij ziet drie belangrijke game-changers: technologie, duurzaamheid en empathie.
Als we Patricia Hoogstraaten vragen naar de veranderingen in de levensmiddelendetailhandel wijst ze op de diversiteit in de sector. Van de superspeciaalzaak tot de mega-supermarkt. Die hebben elk een andere ontwikkeling doorgemaakt. Maar als je iets meer afstand neemt kan je drie belangrijke game-changers onderscheiden, stelt de fondsbestuurder. Zij is niet alleen betrokken bij ons fonds, maar onder meer ook lid van de SER en bestuurslid van MKB-Nederland, CBL en Detailhandel Nederland.
“De grote drijfveren voor verandering zijn technologie, duurzaamheid en empathie. En dat is niet nieuw. We hebben het nu over de invloed van internet in de zin van online shoppen of de koelkast die straks zelf bestelt. Maar de opkomst van de auto 50 jaar geleden was ook van enorme invloed geweest op de branche. Men kon meer boodschappen tegelijk doen en ook nog verder weg. Dat maakte dat supermarkten groter werden, maar ook dat men even om kon rijden naar die leuke speciaalzaak.”
“Zonder meer en dat is ook niet nieuw. Hoe lang wordt er al niet aandacht gevraagd voor het milieu en hoe lang doen we als sector al niet ons best om daarin steeds stappen te maken. Het begrip wordt wel verbreed. We werken als sector natuurlijk nog volop om de bedrijfsvoering te verduurzamen. Daar speelt de technologie een belangrijke rol. Bedrijven zetten zonnepanelen op het dak, vervangen lampen door led-verlichting, maar zetten zich daarnaast ook volop in om voedselverspilling te beperken.”
“Ja, duurzaamheid omvat veel meer. We moeten ook zelf als mens duurzaam zijn. De wereld om ons heen verandert snel, het assortiment wordt veel groter, onze klanten stellen andere, nieuwe vragen en zijn zelf al goed geïnformeerd. Kunnen we daarmee omgaan? Hebben we de kennis en de flexibiliteit om bij de tijd te blijven? Hoe geef je medewerkers met een achterstand een plek? Dat vraagt dus om ondernemers en medewerkers die zich voortdurend ontwikkelen. Dat is een belangrijk aandachtspunt voor de levensmiddelenbranche. Duurzaamheid speelt ook in ons pensioenfonds een belangrijke rol, zeker als er gekeken wordt waar het geld belegd wordt. Aan de ene kant moet het wel wat opbrengen, maar dat mag niet ten koste gaan van mens en milieu.
Patricia Hoogstraaten benadrukt nog eens het belang van goed werkgeverschap: “Het is flink aanpoten op de winkelvloer. Of je nu in een supermarkt staat of in een speciaalzaak. Daar staat tegenover dat de branche moderne arbeidsvoorwaarden kent. Zo is onze cao gebaseerd op de reden waarom je werkt. Wil je een loopbaan in de sector, wil je je tijdelijk oriënteren en ontwikkelen in een tussenbaan of doe je het werk erbij, naast je school of studie. Daar hebben we in voorzien. En daar past dus ook een moderne pensioenvoorziening bij.”
“Inderdaad, maar daar hebben we het nu in feite al over. De derde game-changer is ‘empathie’. Zeg maar de menselijke inbreng. Hoe voelen we de klant aan en hoe gaan we met onze collega’s om? En het mooie is, dat is niet te automatiseren. We kunnen de hulp inroepen van systemen om klantengegevens te bewaren. Maar het gaat er toch echt om wat je met die gegevens doet. En hoe ‘echt’ je dan bent. Het moet niet een trucje zijn. In die zin verandert het werk in de winkel eigenlijk nooit. Het gaat er steeds om dat we ons inleven in de klant.”
“En dat is ook iets dat het bestuur van een pensioenfonds niet uit het oog mag verliezen. Met alle toenemende technische eisen, ingewikkelde berekeningsmethodes en driedubbele controles en privacyregels moet rekening worden gehouden. Belangrijk daarbij is dat niet uit het oog verloren wordt wat de missie is van het fonds: zorgdragen voor een goede, duurzame en kostenefficiënte uitvoering van de door cao-partijen in de levensmiddelenbranche overeengekomen pensioenregeling. Dat doen we voor onze klanten : de werkgevers en werknemers. Dat was vijftig jaar geleden zo en dat moet zo ook blijven in de toekomst, ook al is dat niet altijd even makkelijk.”
